پروتزهای صورت یکی از مهم‌ترین ابزارهای جراحی پلاستیک و بازسازی برای بهبود فرم ظاهری و ایجاد تناسب در اجزای چهره به شمار می‌روند. این پروتزها می‌توانند نقش درمانی، زیبایی یا ترمیمی داشته باشند و در سال‌های اخیر به دلیل پیشرفت چشمگیر در طراحی و جنس مواد، با استقبال زیادی از سوی بیماران و جراحان مواجه شده‌اند.
پروتز صورت چیست و چرا استفاده می‌شود؟
پروتز صورت به قطعات مصنوعی گفته می‌شود که برای اصلاح یا برجسته‌سازی قسمت‌هایی از صورت مانند گونه، چانه، فک، بینی یا پیشانی استفاده می‌شوند. این پروتزها می‌توانند ظاهر فرد را متعادل‌تر، جوان‌تر یا طبیعی‌تر نشان دهند و در مواردی مانند آسیب‌دیدگی، نقائص مادرزادی یا نتایج جراحی‌های قبلی نیز نقش ترمیمی ایفا کنند.
انواع پروتزهای صورت
هر ناحیه از صورت، پروتز مخصوص به خود را دارد
1. پروتز گونه
برای برجسته‌سازی گونه‌های صاف یا فرو رفته، بازسازی فرم استخوان گونه، یا جوان‌سازی صورت استفاده می‌شود. این پروتز می‌تواند حجم ازدست‌رفته در اثر پیری یا لاغری شدید را جبران کند.
2. پروتز چانه
برای اصلاح عقب‌رفتگی چانه، متعادل‌سازی نیمرخ و برجسته‌سازی خط فک کاربرد دارد. در مردان، پروتز چانه به ایجاد ظاهری مردانه‌تر کمک می‌کند.
3. پروتز فک پایین (زاویه فک)
در مواردی که فک پایین ضعیف یا بدون زاویه مشخص است، از پروتز زاویه فک برای ایجاد ظاهری قدرتمندتر استفاده می‌شود.
4. پروتز بینی
در بازسازی بینی پس از آسیب یا در موارد خاص رینوپلاستی‌های ترمیمی، از پروتزهای مخصوص استفاده می‌شود.
5. پروتز پیشانی یا گیجگاه
برای اصلاح گودی شقیقه‌ها، صاف‌کردن خطوط پیشانی یا بهبود ظاهر غیرقرینه استفاده می‌شود. در برخی بیماران با جمجمه غیرمتقارن نیز کاربرد دارد.
کاربردهای پروتز صورت
زیبایی و ترمیم در کنار هم
- اصلاح نیمرخ و ایجاد تقارن صورت
- جبران تحلیل استخوان به دلیل افزایش سن
- بازسازی ناهنجاری‌های مادرزادی یا آسیب‌دیدگی ناشی از تصادف
- ترمیم نواقص پس از جراحی‌های سرطان یا شکستگی
- افزایش اعتماد به نفس و بهبود کیفیت زندگی بیمار
جنس پروتزهای صورت از چیست؟
پروتزهای صورت معمولاً از مواد زیست‌سازگار و بی‌ضرر برای بدن ساخته می‌شوند. رایج‌ترین جنس‌ها عبارت‌اند از:
- سیلیکون جامد: قابل شکل‌پذیری و مورد تایید اغلب جراحان
- پلی‌اتیلن متخلخل (Medpor): اتصال با بافت‌های بدن، ثبات بالا
- پلی‌پروپیلن یا تیتانیوم: برای پروتزهای استخوانی خاص‌تر
- پروتزهای سفارشی چاپ سه‌بعدی: در موارد بسیار خاص و غیرقرینه
مزایای استفاده از پروتز صورت
- نتیجه ماندگار و قابل پیش‌بینی
- امکان سفارشی‌سازی بر اساس آناتومی صورت
- ایجاد تناسب و قرینگی
- قابل ترکیب با جراحی‌های دیگر (مثل لیفت یا جراحی پلک)
- افزایش جذابیت بدون تغییر افراطی
بیشتر بخوانید : لیفت صورت
عوارض احتمالی پروتز صورت
مانند هر عمل جراحی دیگری، استفاده از پروتزهای صورت نیز ممکن است با برخی عوارض همراه باشد:
- تورم و کبودی موقت
- حساسیت یا عفونت در ناحیه جراحی
- جابه‌جایی یا پس‌زدن پروتز (در موارد نادر)
- بی‌حسی موقت اطراف محل جراحی
- نیاز به اصلاح یا تعویض پروتز در برخی موارد
مراقبت‌های بعد از جراحی پروتز صورت
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش تورم
- مصرف آنتی‌بیوتیک طبق دستور پزشک
- اجتناب از فشار به محل جراحی در هفته‌های اول
- خوابیدن به پشت و با زاویه مناسب
- مراجعه منظم برای بررسی وضعیت پروتز
چه کسانی کاندیدای مناسب برای پروتز صورت هستند؟
- افرادی که چانه یا گونه‌های ضعیف دارند و می‌خواهند صورت متقارن‌تری داشته باشند
- بیمارانی که دچار نقص استخوانی یا بافتی در صورت هستند
- افرادی که از نتیجه جراحی‌های زیبایی قبلی ناراضی‌اند
- کسانی که به دنبال افزایش زیبایی و اعتمادبه‌نفس هستند، بدون تمایل به تغییر شدید چهره
بیشتر بخوانید : جراحی ترمیمی و بازسازی صورت
نتیجه‌گیری
پروتزهای صورت گزینه‌ای حرفه‌ای و ماندگار برای بازسازی یا زیباسازی فرم چهره هستند. چه در موارد درمانی مانند ناهنجاری‌ها و تروما و چه در کاربردهای زیبایی، این پروتزها می‌توانند ظاهری طبیعی، متقارن و متناسب با سایر اجزای صورت ایجاد کنند. انتخاب نوع پروتز، جنس آن و مهارت جراح از عوامل کلیدی در موفقیت این جراحی محسوب می‌شوند.